Wzorce Funkcjonalne ...

Czujniki tętna oparte na technologii optycznej PPG (photoplethysmography) oraz zaawansowane mankiety nadgarstkowe czy naramienne z pomiarem ciśnienia krwi stanowią integralną część systemów monitorowania. Zasadniczo czujnik PPG emituje światło w podczerwieni lub zielone (w zależności od modelu), które przenika przez skórę i zostaje częściowo zaabsorbowane przez krew pulsującą w naczyniach. Na podstawie okresowych zmian natężenia odbitego światła algorytm wylicza częstość uderzeń serca, skłaniając się ku stabilnemu odczytowi nawet podczas dynamicznych ćwiczeń wielopłaszczyznowych. W nowszych urządzeniach integruje się czujnik EKG, dający wgląd w formie odprowadzeń jednokanałowych, co pozwala na wykrywanie arytmii czy nieregularności rytmu serca.

Pomiar ciśnienia tętniczego w trakcie treningu staje się coraz bardziej powszechny dzięki miniaturyzacji pomp i zaworów wbudowanych w mankiety umieszczane na ramieniu czy nadgarstku. Systemy te działają podobnie do tradycyjnego sfigmomanometru: mankiet goniony jest ciśnieniem do wartości przekraczającej oczekiwane ciśnienie skurczowe, a następnie stopniowo uchodzi powietrze, rejestrując punkty Korotkowa. Zaawansowane algorytmy redukują drgania i szum powstały podczas ruchu, co pozwala na wiarygodny odczyt ciśnienia skurczowego i rozkurczowego także w warunkach treningu funkcjonalnego.

Dokładność i kalibracja

1. Kalibracja w stanie spoczynku – przed rozpoczęciem cyklu ćwiczeń należy wykonać 3–5 pomiarów w spoczynku, porównać wartości z manometrem klasy medycznej i wprowadzić ewentualne korekty w aplikacji towarzyszącej urządzeniu.

2. Redukcja artefaktów ruchowych – użycie opasek o odpowiednim rozmiarze, unikanie gwałtownych uderzeń ramieniem o przedmioty; w modelach nadgarstkowych rekomenduje się mocniejsze przyłożenie sensora do skóry podczas dynamicznych ćwiczeń.

Praktyczne ćwiczenia z czujnikami tętna i ciśnienia

1. Interwał sercowo‑ciśnieniowy

   • Ćwiczenie: 6 serii po 3 minuty: 1 minuta burpees (wysokie tętno), 1 minuta plank z unoszeniem ręki (umiarkowane tętno), 1 minuta spacer marszowy (regeneracja).

   • Co rundę wykonaj pomiar ciśnienia: natychmiast po burpees, by ocenić reakcję skoku tętna na ciśnienie skurczowe, następnie w trakcie planku i po spacerze, notując wielkości różnic.

   • Analiza: porównaj dynamikę powrotu ciśnienia i tętna do strefy regeneracyjnej, co wskazuje na wydolność układu sercowo‑naczyniowego i adaptację naczyń krwionośnych.

2. Trening wytrzymałości naczyniowej

   • Ćwiczenie: 20 min spokojnego marszu w miejscu z dodatkowymi ruchami ramion i tułowia (aktywizacja górnych partii).

   • Pomiar ciśnienia co 5 minut podczas marszu, tętna co minutę.

   • Zadanie: obserwować stabilność ciśnienia i tętna, ocenić, czy wzrost wysiłku stabilizuje się poniżej 130 bpm i czy ciśnienie skurczowe utrzymuje się w okolicy 120–130 mm Hg.

3. Regeneracja aktywna z biofeedbackiem ciśnieniowym

   • Ćwiczenie: po intensywnej sesji treningowej (HIIT), 10 min sesji oddechowej (4-s inhalacja, 6-s exhalacja) w pozycji siedzącej.

   • Czujnik rejestruje tętno i ciśnienie co 2 minuty.

   • Cel: zobaczyć, jak techniki oddechowe obniżają ciśnienie skurczowe oraz tętno i przyspieszają regenerację autonomiczną; zadanie polega na utrzymaniu ciśnienia poniżej wartości sprzed treningu.

4. Porównanie warunków obciążenia

   • Ćwiczenie: wykonaj 2 różne ćwiczenia funkcjonalne (np. przysiady z hantlami vs. pompki z unoszeniem nogi) po 3 minuty każde, z 2-min przerwą.

   • Dokonaj pomiaru ciśnienia i tętna przed ćwiczeniem, po pierwszym, po przerwie i po drugim ćwiczeniu.

   • Analiza: porównaj, które ćwiczenie powoduje większy wzrost ciśnienia skurczowego i tętna, co może sugerować różne obciążenie układu sercowo‑naczyniowego i dobór ćwiczeń pod kątem indywidualnych potrzeb.

Dzięki integracji czujników tętna i ciśnienia w niewielkich, wygodnych mankietach czy zegarkach, trener i ćwiczący zyskują możliwość precyzyjnego zarządzania intensywnością, dostosowania objętości ćwiczeń, a także szybkiej interwencji w sytuacji nadmiernego przeciążenia układu krążenia. Ta wiedza przekłada się na bardziej efektywny, bezpieczny i spersonalizowany trening funkcjonalny.