6. Rozwiązywanie konfliktów w zespołach terapeutycznych


  1. Źródła konfliktów

    • Różnice w podejściu terapeutycznym: odmienna wizja celów (np. muzykoterapia vs. terapia zajęciowa).

    • Niezgodność w komunikacji: niejasne przekazywanie informacji, odmienne style komunikacji werbalnej i pisemnej.

    • Naciski organizacyjne: ograniczone zasoby, presja czasu, różne priorytety.

    • Różnice osobowościowe: skłonność do rywalizacji, atopijność vs. introwersja.

  2. Modele rozwiązywania konfliktów

    • Model Thomas–Kilmann: pięć stylów: rywalizacja, współpraca, kompromis, unikanie, dostosowanie.

    • Podejście mediacyjne: niezależny mediator (np. superwizor) pomaga stronom zidentyfikować interesy i wypracować porozumienie.

    • Technika „win-win”: dążenie do rozwiązań satysfakcjonujących obie strony, zamiast zwycięzca–przegrany.

  3. Etapy procesu

    1. Uznanie konfliktu: otwarte przyznanie, że coś nie działa.

    2. Diagnoza potrzeb i obaw: każdy przedstawia swoje spostrzeżenia i uczucia (np. „Czuję, że mój wkład nie jest doceniany”).

    3. Wspólne określenie problemu: formułujemy jasny, obiektywny opis: „Brak klarownych kryteriów doboru repertuaru powoduje napięcia”.

    4. Poszukiwanie rozwiązań: generujemy pomysły bez wartościowania (burza mózgów), następnie oceniamy je kryteriami: wykonalność, etyka, koszty.

    5. Wybór i wdrożenie rozwiązania: określamy odpowiedzialności i termin, dokumentujemy w protokole.

    6. Ewaluacja i korekta: po 2–4 spotkaniach oceniamy efekty, korygujemy plan.


Ćwiczenia praktyczne

  1. Symulacja konfliktu: różne cele terapii

    • Scenariusz: Muzykoterapeuta A chce skupić się na improwizacji relaksacyjnej, Terapeuta B (np. psycholog) naciska na elementy ekspresji emocjonalnej poprzez rytm.

    • Zadanie: W grupach 3–4 osób (A, B, mediator, obserwator) odegrać 15-minutową sesję mediacji:

      1. A i B prezentują swoje stanowiska (3 min.).

      2. Mediator formułuje problem, prowadzi burzę mózgów nad rozwiązaniami (5 min.).

      3. Wybór najlepszego pomysłu i zaplanowanie wdrożenia (4 min.).

      4. Obserwatorzy dają feedback, wskazują mocne i słabe punkty komunikacji.

  2. Ćwiczenie stylów rozwiązywania konfliktów

    • Materiały: karta z opisem stylu Thomas–Kilmann.

    • Zadanie: Każdy z uczestników wylosowuje styl (rywalizacja, unikanie, kompromis itp.) i w parze rozwiązuje mały spór o harmonogram sali terapeutycznej, odgrywając wyznaczony styl.

    • Refleksja: Jak czułeś/aś się w wyznaczonym stylu? Który styl prowadził najszybciej do porozumienia, a który budził frustrację?

  3. Mapa interesów i wartości

    • Na dużym arkuszu flipcharta narysujcie dwie kolumny: „Interesy muzykoterapeuty” i „Interesy pozostałych członków zespołu”.

    • Wypiszcie po 5 elementów (np. A: „dostęp do instrumentów”, B: „czas na omówienie sytuacji pacjenta”).

    • Zadanie: znajdźcie co najmniej trzy punkty wspólne lub komplementarne i zaproponujcie rozwiązanie, które jednocześnie je zaspokoi.

  4. Protokół rozwiązywania konfliktu

    • Na podstawie przeprowadzonej symulacji w ćwiczeniu nr 1, sporządźcie formalny protokół:

      • Opis problemu

      • Uczestnicy mediacji

      • Proponowane rozwiązania i wybrane działanie

      • Terminy wdrożenia

      • Osoby odpowiedzialne

    • Po warsztacie porównajcie protokoły w parach i wybierzcie elementy do poprawy – co dodać, czego unikać.

  5. Debriefing

    • Po każdym ćwiczeniu grupa zbiera się na 10-minutową sesję refleksyjną, podczas której każdy terapeuta notuje:

      1. Co zrobiłem dobrze?

      2. Co było trudne?

      3. Jak mogę poprawić swój styl komunikacji?

    • Uczestnicy wymieniają się kartkami, a następnie moderator zbiera kluczowe wnioski – to służy uczynieniu procesu uczenia się widocznym i trwałym.

Dzięki systematycznemu ćwiczeniu technik mediacyjnych i refleksji nad własnym stylem komunikacji, zespół terapeutyczny wzmocni zdolność do szybkiego i etycznego rozwiązywania napięć, co bezpośrednio przełoży się na komfort pracy i jakość terapii pacjentów.