2. Komunikacja i wymiana informacji z innymi specjalistami

1. Teoretyczne podstawy komunikacji interdyscyplinarnej

  • Model SBAR (Situation–Background–Assessment–Recommendation)

    • Situation: krótka informacja, o jakiego pacjenta chodzi i jaki mamy aktualny problem.

    • Background: istotne fakty z wywiadu, dotychczasowe interwencje muzykoterapeutyczne.

    • Assessment: własna ocena stanu emocjonalnego/behawioralnego pacjenta w oparciu o obserwacje muzyczne.

    • Recommendation: sugestie dalszych kroków – np. konieczność wspólnej sesji z psychologiem.

  • Model closed-loop communication (komunikacja w pętli zwrotnej)

    • Nadawca przekazuje informację.

    • Odbiorca powtarza ją własnymi słowami.

    • Nadawca potwierdza poprawność.

  • Zasady efektywnego feedbacku

    • Konstruktywność – skupienie na zachowaniu, nie na osobie.

    • Konkretność – odniesienie do konkretnej sesji i obserwacji.

    • Timeliness – informacja zwrotna możliwie niezwłocznie po interwencji.


2. Bariery w komunikacji i strategie ich przełamywania

  • Różne języki specjalistyczne: psycholog mówi „afekt”, logopeda „artykulacja”, muzykoterapeuta „modulacja tembru”.

    • Ćwiczenie: przygotujcie wspólny „glossary” – 10 najczęściej używanych terminów każdego zawodu, definiujcie razem.

  • Hierarchia w zespole: poczucie wyższości lekarza nad terapeutą.

    • Ćwiczenie: symulacja spotkania bez hierarchii – każdy zaczyna od „Ja mam doświadczenie…”, a kończy „Proponuję…”.

  • Brak czasu na wymianę informacji: napięty grafik.

    • Ćwiczenie: wypracujcie „muzykoterapeutyczną minutówkę” – zwięzłe, 60-sekundowe raporty na koniec dnia.


3. Praktyczne ćwiczenia komunikacyjne

  1. Symulacja przekazania pacjenta (handoff)

    • Podzielcie się na pary: muzykoterapeuta → pielęgniarka lub logopeda → muzykoterapeuta.

    • Użyjcie formatu SBAR, pokazując sytuację, tło, ocenę, rekomendację.

    • Odbiorca powtarza, nadawca koryguje.

    • Powtórki: trzy rundy z różnymi, coraz trudniejszymi przypadkami (np. pacjent niechętny, pacjent wycofany, pacjent pobudzony).

  2. Warsztat „Email i dokumentacja”

    • Zadanie: napisz krótkiego e-maila do zespołu, informując o wynikach sesji oraz prośbie o konsultację.

    • Kryteria oceny: rzeczowość, struktura (nagłówek, treść, zakończenie), jasność rekomendacji.

    • Odbiór zwrotny: reszta zespołu poprawia styl, usuwa żargon, doprecyzowuje.

  3. Krąg refleksyjny nad przypadkiem

    • Zbierzcie się w kole, każdy specjalista dzieli się obserwacją z ostatniej sesji:

      1. Muzykoterapeuta: „Zaobserwowałem, że pacjent reaguje…”.

      2. Psycholog: „Z mojego punktu widzenia…”.

      3. Rehabilitant: „W kontekście ruchowym…”.

    • Następnie grupa wspólnie planuje kolejną sesję, integrując wszystkie perspektywy.

  4. „Sto słów” – szybka integracja

    • Każdy specjalista ma 100 sekund na przedstawienie najważniejszego wniosku dotyczącego pacjenta.

    • Celem jest wyćwiczenie zwięzłości i priorytetyzacji informacji.

  5. Interaktywny dziennik zespołu

    • Dostępny online (np. współdzielony dokument), gdzie muzykoterapeuta codziennie dodaje:

      • krótki opis interwencji

      • obserwacje emocjonalne

      • pytania do innych specjalistów

    • Pozostali odpowiadają, tworząc żywy, ciągły dialog.


4. Narzędzia wspomagające komunikację

  • Szablony SBAR wydrukowane i dostępne w gabinecie.

  • Tablica magnetyczna z listą „kto-co-odpowiada” (np. psycholog za emocje, logopeda za mowę, muzykoterapeuta za rytm).

  • Grupa komunikacyjna w aplikacji (WhatsApp/Teams) wyłącznie dla pilnych spraw dotyczących pacjentów.

  • Miesięczne webinarium wewnętrzne, podczas którego każdy zawód prezentuje po jednym przypadku zakończonym sukcesem lub wyzwaniem.


5. Monitorowanie jakości komunikacji

  • Audit komunikacyjny co kwartał: sprawdź 10 losowych raportów SBAR pod kątem kompletności i jasności.

  • Ankieta satysfakcji zespołu: raz na pół roku każdy specjalista ocenia komunikację od 1 (niedostateczna) do 5 (doskonała).

  • Sesje superwizji komunikacyjnej: spotkanie z doświadczonym psychoterapeutą/coach’em, omawianie trudnych sytuacji komunikacyjnych.

Przez wdrożenie powyższych teorii i ćwiczeń muzykoterapeuta nie tylko doskonali swoje umiejętności komunikacyjne, ale także buduje kulturę otwartości i współodpowiedzialności w zespole, co przekłada się na lepsze wyniki terapeutyczne i jakość opieki nad pacjentem.