6.2.4. Współpraca z zespołami terapeutycznymi
2. Komunikacja i wymiana informacji z innymi specjalistami
1. Teoretyczne podstawy komunikacji interdyscyplinarnej
-
Model SBAR (Situation–Background–Assessment–Recommendation)
-
Situation: krótka informacja, o jakiego pacjenta chodzi i jaki mamy aktualny problem.
-
Background: istotne fakty z wywiadu, dotychczasowe interwencje muzykoterapeutyczne.
-
Assessment: własna ocena stanu emocjonalnego/behawioralnego pacjenta w oparciu o obserwacje muzyczne.
-
Recommendation: sugestie dalszych kroków – np. konieczność wspólnej sesji z psychologiem.
-
-
Model closed-loop communication (komunikacja w pętli zwrotnej)
-
Nadawca przekazuje informację.
-
Odbiorca powtarza ją własnymi słowami.
-
Nadawca potwierdza poprawność.
-
-
Zasady efektywnego feedbacku
-
Konstruktywność – skupienie na zachowaniu, nie na osobie.
-
Konkretność – odniesienie do konkretnej sesji i obserwacji.
-
Timeliness – informacja zwrotna możliwie niezwłocznie po interwencji.
-
2. Bariery w komunikacji i strategie ich przełamywania
-
Różne języki specjalistyczne: psycholog mówi „afekt”, logopeda „artykulacja”, muzykoterapeuta „modulacja tembru”.
-
Ćwiczenie: przygotujcie wspólny „glossary” – 10 najczęściej używanych terminów każdego zawodu, definiujcie razem.
-
-
Hierarchia w zespole: poczucie wyższości lekarza nad terapeutą.
-
Ćwiczenie: symulacja spotkania bez hierarchii – każdy zaczyna od „Ja mam doświadczenie…”, a kończy „Proponuję…”.
-
-
Brak czasu na wymianę informacji: napięty grafik.
-
Ćwiczenie: wypracujcie „muzykoterapeutyczną minutówkę” – zwięzłe, 60-sekundowe raporty na koniec dnia.
-
3. Praktyczne ćwiczenia komunikacyjne
-
Symulacja przekazania pacjenta (handoff)
-
Podzielcie się na pary: muzykoterapeuta → pielęgniarka lub logopeda → muzykoterapeuta.
-
Użyjcie formatu SBAR, pokazując sytuację, tło, ocenę, rekomendację.
-
Odbiorca powtarza, nadawca koryguje.
-
Powtórki: trzy rundy z różnymi, coraz trudniejszymi przypadkami (np. pacjent niechętny, pacjent wycofany, pacjent pobudzony).
-
-
Warsztat „Email i dokumentacja”
-
Zadanie: napisz krótkiego e-maila do zespołu, informując o wynikach sesji oraz prośbie o konsultację.
-
Kryteria oceny: rzeczowość, struktura (nagłówek, treść, zakończenie), jasność rekomendacji.
-
Odbiór zwrotny: reszta zespołu poprawia styl, usuwa żargon, doprecyzowuje.
-
-
Krąg refleksyjny nad przypadkiem
-
Zbierzcie się w kole, każdy specjalista dzieli się obserwacją z ostatniej sesji:
-
Muzykoterapeuta: „Zaobserwowałem, że pacjent reaguje…”.
-
Psycholog: „Z mojego punktu widzenia…”.
-
Rehabilitant: „W kontekście ruchowym…”.
-
-
Następnie grupa wspólnie planuje kolejną sesję, integrując wszystkie perspektywy.
-
-
„Sto słów” – szybka integracja
-
Każdy specjalista ma 100 sekund na przedstawienie najważniejszego wniosku dotyczącego pacjenta.
-
Celem jest wyćwiczenie zwięzłości i priorytetyzacji informacji.
-
-
Interaktywny dziennik zespołu
-
Dostępny online (np. współdzielony dokument), gdzie muzykoterapeuta codziennie dodaje:
-
krótki opis interwencji
-
obserwacje emocjonalne
-
pytania do innych specjalistów
-
-
Pozostali odpowiadają, tworząc żywy, ciągły dialog.
-
4. Narzędzia wspomagające komunikację
-
Szablony SBAR wydrukowane i dostępne w gabinecie.
-
Tablica magnetyczna z listą „kto-co-odpowiada” (np. psycholog za emocje, logopeda za mowę, muzykoterapeuta za rytm).
-
Grupa komunikacyjna w aplikacji (WhatsApp/Teams) wyłącznie dla pilnych spraw dotyczących pacjentów.
-
Miesięczne webinarium wewnętrzne, podczas którego każdy zawód prezentuje po jednym przypadku zakończonym sukcesem lub wyzwaniem.
5. Monitorowanie jakości komunikacji
-
Audit komunikacyjny co kwartał: sprawdź 10 losowych raportów SBAR pod kątem kompletności i jasności.
-
Ankieta satysfakcji zespołu: raz na pół roku każdy specjalista ocenia komunikację od 1 (niedostateczna) do 5 (doskonała).
-
Sesje superwizji komunikacyjnej: spotkanie z doświadczonym psychoterapeutą/coach’em, omawianie trudnych sytuacji komunikacyjnych.
Przez wdrożenie powyższych teorii i ćwiczeń muzykoterapeuta nie tylko doskonali swoje umiejętności komunikacyjne, ale także buduje kulturę otwartości i współodpowiedzialności w zespole, co przekłada się na lepsze wyniki terapeutyczne i jakość opieki nad pacjentem.