7.3. Trening w płaszczyźnie strzałkowej
7. Przykłady ćwiczeń wielopłaszczyznowych z dominującym ruchem strzałkowym
W ćwiczeniach o dominującym ruchu strzałkowym kluczowe jest zintegrowanie osiowego zgięcia–wyprostu z elementami rotacji i odwodzenia/ przywodzenia, by uzyskać pełen zakres funkcjonalny. Poniżej prezentuję kilka zaawansowanych wariantów, w których główny napęd odbywa się w płaszczyźnie strzałkowej, lecz wzbogacony jest o ruchy w pozostałych osiach.
1. Wykrok z rotacją tułowia i unoszeniem nad głowę
-
Opis wykonania:
-
Stajemy w wykroku w przód (nogi rozstawione w odległości bioder).
-
Lewą nogę wysuwamy silnie do przodu – zgięcie biodra i kolana do około 90°.
-
Jednocześnie unosimy hantle (lub piłkę lekarską) nad głowę w ruchu wyprostu barków, a tułów delikatnie rotujemy w stronę nogi przedniej.
-
Z tej pozycji wracamy do stania, opuszczając ciężar i prostując nogi.
-
Powtarzamy na drugą stronę.
-
-
Elementy wielopłaszczyznowe:
-
Płaszczyzna strzałkowa: wykrok zgięcie–wyprost.
-
Płaszczyzna poprzeczna: rotacja tułowia.
-
Płaszczyzna czołowa: stabilizacja miednicy i barków podczas unoszenia ciężaru.
-
2. Martwy ciąg z impulsem wyskoku i lateralnym przeskokiem
-
Opis wykonania:
-
Stajemy w rozkroku na szerokość bioder, hantle przy udach.
-
Wykonujemy klasyczny martwy ciąg (zgięcie w biodrach, utrzymanie neutralnej krzywizny kręgosłupa).
-
Z dolnej pozycji dynamicznie prostujemy biodra i kolana, generując wyskok do góry.
-
W locie zmieniamy ustawienie stóp – przeskakujemy na bok (płaszczyzna czołowa).
-
Lądujemy miękko, od razu płynnie przechodząc do kolejnego martwego ciągu.
-
-
Elementy wielopłaszczyznowe:
-
Płaszczyzna strzałkowa: martwy ciąg – wyprost bioder.
-
Płaszczyzna poprzeczna: przeskok i rotacja ustawienia stóp w locie.
-
Płaszczyzna czołowa: absorpcja lądowania na boki.
-
3. Przysiad bułgarski z unoszeniem kolana i przywiedzeniem łokcia
-
Opis wykonania:
-
Stajemy tyłem do ławki, jedna noga oparta stopą z tyłu.
-
Drugą nogą wykonujemy przysiad bułgarski (zgięcie kolana i biodra).
-
W dolnej fazie unosimy naprzemiennie kolano nogi tylnej wysoko do góry (strzałkowe zgięcie biodra), jednocześnie przyciągamy łokieć przeciwległej ręki do kolana (rotacja tułowia i przywiedzenie ramienia).
-
Wróć do przysiadu, opuść nogę i powtórz.
-
-
Elementy wielopłaszczyznowe:
-
Płaszczyzna strzałkowa: zgięcie i wyprost biodra w przysiadzie.
-
Płaszczyzna poprzeczna: rotacja tułowia przy przywiedzeniu łokcia.
-
Płaszczyzna czołowa: stabilizacja miednicy w przysiadzie na jednej nodze.
-
4. Wyciskanie hantli w wykroku odwrotnym z odwiedzeniem nogi
-
Opis wykonania:
-
Stajemy w wykroku w tył (lewa noga wykroczona za plecy).
-
Hantle unosimy z klatki piersiowej do wyprostu barków.
-
Jednocześnie prawa noga (przednia) odwodzi się lekko na bok (płaszczyzna czołowa), a tułów rotuje w stronę nogi wykroczonej.
-
Wracamy do pozycji wyjściowej i powtarzamy na drugą stronę.
-
-
Elementy wielopłaszczyznowe:
-
Płaszczyzna strzałkowa: wyciskanie hantli – wyprost barków.
-
Płaszczyzna czołowa: odwiedzenie nogi przedniej.
-
Płaszczyzna poprzeczna: rotacja tułowia w trakcie wycisku.
-
5. Pompki w podporze na piłce BOSU z odwiedzeniem nogi
-
Opis wykonania:
-
Przyjmujemy pozycję pompki w podporze przodem, dłonie na podłożu, stopy na płaskiej stronie BOSU.
-
W fazie opuszczania tułowia jedną nogę odwodzimy na bok (utrzymując ją na platformie), a biodra delikatnie rotują w stronę nogi zgiętej.
-
W fazie wyprostu powracamy nogą do środka i wracamy do pompki.
-
Powtarzamy naprzemiennie.
-
-
Elementy wielopłaszczyznowe:
-
Płaszczyzna strzałkowa: pompki – zgięcie i wyprost łokci.
-
Płaszczyzna czołowa: odwiedzenie nogi.
-
Płaszczyzna poprzeczna: delikatna rotacja miednicy.
-
Teoretyczne uwagi końcowe:
-
Integracja trzech płaszczyzn ruchu potęguje zaangażowanie całej taśmy mięśniowej, poprawia propriocepcję oraz zdolność adaptacji do nieprzewidywalnych wzorców ruchu.
-
Przy wszystkich wariantach kluczowe jest utrzymanie napięcia mięśni głębokich (poprzeczny brzucha, wielodzielne) oraz kontrola neutralnej pozycji kręgosłupa.
-
Włączenie elementów poprzecznych i czołowych w ćwiczeniach z dominującym ruchem strzałkowym zmniejsza ryzyko kompensacji, zwiększa stabilizację stawu biodrowego oraz mięśni brzucha i grzbietu, co przekłada się na większą efektywność i bezpieczeństwo w ruchu funkcjonalnym.