3. Standard przekazywania informacji między terapeutami

Cel: zapewnić bezpieczny, spójny i prawnie poprawny przepływ informacji o pacjencie między terapeutami uczestniczącymi w terapii kombinowanej (bańki + akupunktura/terapia manualna), tak aby każdy kolejny profesjonalista natychmiast rozumiał stan pacjenta, przebieg dotychczasowych interwencji, ryzyka oraz kolejne kroki terapeutyczne.

Kluczowe zasady

  1. Kompletność i istotność — przekazywać tylko informacje istotne dla dalszego przebiegu terapii: rozpoznanie/problem główny, cel terapii, dotychczasowe interwencje, reakcje pacjenta, przeciwwskazania i istotne wyniki badań.

  2. Jasność i konkrety — unikać ogólników; stosować konkretne dane (np. punktacja bólu, zakres ruchu, czas i typ zabiegu, rodzaj i ustawienia bańek/igieł).

  3. Bezpieczeństwo danych — stosować kanały zgodne z RODO i wewnętrznymi procedurami podmiotu; nigdy nie przekazywać danych przez nieszyfrowane publiczne komunikatory bez zgody pacjenta i oceny ryzyka.

  4. Terminowość — przekaz powinien nastąpić najpóźniej w czasie uzgodnionym w procedurze (np. bezpośrednio po zakończeniu sesji w przypadku zmiany terapeuty, lub do 24 godzin dla przekazów planowych).

  5. Śledzenie odpowiedzialności — jasno wskazać kto przeprowadził dotychczasowe działania, kto jest odpowiedzialny za kolejny krok i jaka jest data terminu kolejnej oceny.

  6. Jednolity format — stosować ustalony szablon/strukturę (pisemny rekord + krótkie przekazanie ustne w przypadkach krytycznych). Ułatwia to czytelność i audyt.

  7. Eskalacja i alarmy — wyszczególnić kryteria wymagające natychmiastowego kontaktu (np. objawy infekcji, narastający ból, objawy neurologiczne, krwawienie po hijama).

  8. Zachowanie ciągłości — dokumentacja powinna umożliwiać nowemu terapeucie szybkie odtworzenie przebiegu terapii i podjęcie decyzji bez potrzeby wielokrotnego zadawania tych samych pytań pacjentowi.

Zalecana struktura przekazu (checklista)

  1. Dane identyfikacyjne pacjenta: imię i nazwisko, data urodzenia, numer pacjenta/karty.

  2. Data i godzina ostatniej sesji oraz osoba prowadząca.

  3. Główny problem/diagnoza wpisana jednym zdaniem.

  4. Krótkie tło medyczne: istotne choroby przewlekłe, leki, alergie, istotne wyniki badań.

  5. Cel terapii ustalony z pacjentem (krótkoterminowy + długoterminowy).

  6. Dokładny opis wykonanych procedur (np. typ baniek, lokalizacje, czas pozostawienia, technika gliding, punkty akupunkturowe — nazwy/polożenia, rodzaj stymulacji) i użyte narzędzia.

  7. Reakcja bezpośrednia i obserwacje po zabiegu (skala bólu pre/post, zmiany w ROM, pojawienie się wybroczyn, zawroty, omdlenie, inne).

  8. Potencjalne powikłania i działania podjęte (np. opatrykowanie, kontrola hemostazy).

  9. Zalecenia do następnej sesji: co robić, czego unikać, proponowana interwencja (np. powtórka bańek statycznych na zgięcie kolana, łączenie z akupunkturą w punktach X).

  10. Kryteria eskalacji: dokładne objawy wymagające przerwania terapii i kontaktu z lekarzem.

  11. Plan kontroli i termin następnego kontaktu / kto będzie odpowiedzialny.

  12. Potwierdzenie uzyskania świadomej zgody na dotychczasowe i planowane działania (krótka wzmianka: zgoda udzielona dnia X).

  13. Podpis osoby przekazującej (imię, uprawnienia) oraz osoby przyjmującej i data przyjęcia informacji.

Forma i kanały przekazu

  • Pisemny rekord w e-dokumentacji (najlepsza praktyka): uporządkowany wpis zgodny z powyższą check-listą, z możliwością załączenia zdjęć medycznych (z prawidłowym oznaczeniem i zgodą). Nagłówek z datą/godziną i autoryzacją.

  • Ustne przekazanie krótkie przy bezpośrednim przekazywaniu pacjenta lub w przypadkach pilnych (maks. 3–5 minut, zgodnie z szablonem). Po ustnym przekazie zawsze uzupełnić dokumentację pisemną.

  • Szyfrowany e-mail / system komunikacji klinicznej — gdy przekaz odbywa się poza bezpośrednim spotkaniem; dołączać tylko niezbędne dokumenty.

  • Telefon/SMS: dopuszczalne jedynie do szybkich powiadomień o pilnej zmianie stanu; pełny przekaz wymaga dokumentacji w e-systemie.

  • Notatka papierowa: tylko w wyjątkowych sytuacjach i powinna być zeskanowana do systemu natychmiast po przekazaniu.

Język i styl komunikatu

  • Stosować język zrozumiały dla innych terapeutów: unikać nieprecyzyjnych określeń („dobrze się czuł”) — zamiast tego: „bólowo 6/10 przed zabiegiem, 3/10 po 30 minutach”.

  • Unikać niepotrzebnego żargonu; jeśli użyto terminów specyficznych dla danej szkoły, dodać krótkie wyjaśnienie.

  • W miejscach kluczowych używać punktów i numeracji — ułatwia szybką ocenę stanu.

Aspekty prawne i etyczne

  • Każdy przekaz powinien potwierdzać zgodę pacjenta na wymianę informacji między terapeutami.

  • Zachowywać minimalną niezbędną ilość danych osobowych przy przekazach poza systemem medycznym.

  • Zapisy muszą być możliwe do audytu (kto, kiedy, jakie zmiany wprowadził).

  • W przypadku wątpliwości co do kompetencji kolejnego wykonawcy — należy odłożyć przekaz i skonsultować z koordynatorem lub lekarzem prowadzącym.

Kryteria jakości przekazu (do wewnętrznej kontroli)

  • Czy wszystkie pola check-listy zostały wypełnione?

  • Czy przekaz zawiera jasne zalecenia i terminy?

  • Czy opisano reakcje niepożądane i działania naprawcze?

  • Czy wskazano osobę odpowiedzialną i jej kontakt?

  • Czy dokumentacja jest dostępna w e-systemie i opatrzona podpisem/identyfikatorem?


Krótki przykład przekazu (skrót)

Pacjent: Jan Kowalski, ur. 1978-03-12, nr karty 12345
Data/godz.: 2025-11-08, 11:20 — prowadzący: mgr A. Nowak (terapeuta bańkami)
Problem: ból przyśrodkowej części kolana, utrudnione zejście po schodach.
Tło: BMI 28, nadciśnienie kontrolowane farmakologicznie (lek X), brak alergii.
Interwencje dziś: suche bańkowanie statyczne 3 baniek silikonowych 5 cm nad przyśrodkowym brzegiem stawu kolanowego, 10 min; igły akupunkturowe w punktach SP9, ST36 zastosowane po 15 min od zdjęcia baniek (uciągnięcie tonizujące) — wykonane przez współpracującego akupunkturzystę.
Reakcja: ból VAS 7→4 po zabiegu; niewielkie zasinienia przy nakładaniu baniek; brak zawrotów, brak omdlenia.
Działania: zastosowano chłodny okład miejscowy, instrukcja odpoczynku 24 h, unikanie gorących kąpieli.
Zalecenia: kolejna sesja za 7 dni — powtórka bańkowania + masaż gliding; rozważyć wprowadzenie ćwiczeń izometrycznych.
Kryteria eskalacji: narastający ból >7/10, gorączka >38°C, postępujący obrzęk lub przeciek z miejsca zabiegu — natychmiastowe zgłoszenie do lekarza.
Zgoda: uzyskana ustnie i wypełniona w karcie zgody 2025-11-08.
Podpis: A. Nowak, terapeuta bańkami. Przyjął: M. Zielińska, fizjoterapeuta, 2025-11-08 11:35.


Krótkie ćwiczenie praktyczne (warsztat)

Cel ćwiczenia: doskonalenie umiejętności szybkiego, precyzyjnego i kompletnego przekazu pacjenta między terapeutami.

  1. Przygotowanie (5 minut)
    Instruktor rozdaje krótką kartę pacjenta (fikcyjny przypadek) zawierającą podstawowe dane i opis problemu.

  2. Zadanie ustne (5 minut)
    Terapeuta A ma 4 minuty na ustne przekazanie pacjenta terapeucie B. Terapeuta B notuje. Po upływie czasu, terapeuta B powtarza, co zrozumiał.

  3. Doprecyzowanie pisemne (10 minut)
    Terapeuta A uzupełnia pisemny wpis w szablonie (check-lista). Terapeuta B porównuje notatki z własnym zapisem i wskazuje braki/nieścisłości.

  4. Feedback (10 minut)
    Instruktor omawia: co było kompletne, co wymagało doprecyzowania, czy kryteria eskalacji były wyraźnie określone, czy język był precyzyjny.

  5. Ocena
    Skala oceny: kompletność (0–5), jasność (0–5), terminowość (0–5), zgodność z RODO i procedurami (0–5). Cel: ≥18/20.

Uwaga szkoleniowa: powtarzać ćwiczenie z różnymi scenariuszami (pilne powikłanie, wielochorobowy pacjent, procedura łączona) — ćwiczenie uczy selekcji informacji i szybkiego decydowania, które dane są kluczowe przy przekazie.


Stosowanie powyższego standardu minimalizuje błędy komunikacyjne, usprawnia współpracę interdyscyplinarną i zwiększa bezpieczeństwo pacjenta.