9.3. Procedury kombinowane: akupunktura + bańkowanie — logistyka i bezpieczeństwo
7. Schemat dokumentacji zabiegów kombinowanych (akupunktura + bańkowanie)
Cel dokumentacji
Dokumentacja powinna odzwierciedlać przebieg zabiegu kombinowanego w sposób kompletny, czytelny i pozwalający na audyt kliniczny, ocenę bezpieczeństwa oraz ciągłość opieki. Ma służyć: 1) ochronie pacjenta, 2) ochronie terapeuty (dowód działania zgodnego ze standardami), 3) komunikacji między specjalistami oraz 4) źródłu danych do audytów i badań.
Elementy obowiązkowe karty zabiegu
-
Dane identyfikacyjne
-
Imię i nazwisko pacjenta, data urodzenia, numer identyfikacyjny (np. PESEL/ID pacjenta kliniki).
-
Data i godzina rozpoczęcia i zakończenia sesji.
-
Imię i nazwisko/identyfikator terapeuty prowadzącego (akupunkturzysta) oraz terapeuty wykonującego bańkowanie (jeśli różne osoby). Jeżeli jedna osoba wykonała oba zabiegi, odnotować to wyraźnie.
-
-
Zgody i wstępne procedury
-
Oświadczenie o świadomej zgodzie pacjenta na procedurę kombinowaną (osobne zapisy dla akupunktury i dla bańkowania mokrego, jeśli dotyczy).
-
Informacja o uprzednim pouczeniu (ryzyka, korzyści, alternatywy).
-
Potwierdzenie przeprowadzenia wywiadu (przebyte choroby, leki przeciwzakrzepowe, alergie, ciąża, implanty elektroniczne).
-
Wynik podstawowego badania przedzabiegowego (np. RR, tętno) — jeśli standardem w gabinecie.
-
-
Plan terapeutyczny i wskazania
-
Krótkie uzasadnienie zastosowania procedury kombinowanej (diagnoza wg TCM/TCM pattern lub rozpoznanie funkcjonalne).
-
Cel sesji (np. redukcja stagnacji Qi w odcinku lędźwiowym, zmniejszenie napięcia mięśniowego w okolicy barku).
-
-
Szczegóły techniczne — akupunktura
-
Lista punktów igłowanych (symbole, nazwy, lokalizacja odniesiona anatomicznie).
-
Głębokość wkłucia i technika (np. tonizacja/ospokojenie, technika manualna, stymulacja elektryczna jeśli zastosowana) oraz długość czasu pozostawienia igieł.
-
Rodzaj i nr serii/partii użytych igieł jednorazowych (dla celów śledzenia jakości).
-
-
Szczegóły techniczne — bańkowanie
-
Typ baniek (szklane/silikonowe/plastikowe, opis pompy) i dokładna lokalizacja ich umieszczenia (odniesienie do punktów akupunkturowych lub linii anatomicznych).
-
Metoda podciśnienia (pompka ręczna/elektryczna/ognisko) i parametr intensywności, jeśli mierzalny (np. poziomy pompy).
-
Czas oddziaływania każdej bańki oraz technika (statyczna vs. przesuwna/gliding).
-
Numer serii/partii baniek jednorazowych, data sterylizacji narzędzi wielokrotnego użytku.
-
-
Kolejność i synchronizacja działań
-
Precyzyjny zapis kolejności: np. „igły wprowadzono w 10:05; po 5 minutach założono bańki na punkty X i Y; igły usunięto o 10:30; bańki zdjęto o 10:35”.
-
Jeśli stosowano jednoczesne działania (igła + bańka równocześnie), zapisać moment rozpoczęcia i zakończenia jednoczesnej stymulacji.
-
-
Obserwacje i reakcje pacjenta
-
Subiektywne odczucia pacjenta odnotowane w trakcie zabiegu (np. uczucie rozpierania, mrowienie, ból).
-
Obiektywne znaki: zaczerwienienie, siniaki, krwawienie (w hijama), omdlenie, nudności.
-
Działania podjęte na wypadek niepożądanych reakcji (np. podanie pozycji leżącej, zimny okład, wezwanie lekarza).
-
-
Interwencje dodatkowe
-
Jeśli podczas sesji zastosowano masaż, techniki manualne, mobilizacje lub leki (np. miejscowe środki antyseptyczne), zapisać rodzaj i czas.
-
-
Zalecenia po zabiegu
-
Instrukcje dla pacjenta (odpoczynk, unikanie kąpieli przez X godzin, obserwacja miejsc po igłach/bańkach).
-
Plan kontynuacji terapii (liczba sesji, odstępy czasowe) i wskazówki kiedy zgłosić się do lekarza.
-
-
Dokumentacja fotograficzna i zapis medyczny
-
Zgoda na wykonanie zdjęć medycznych (tak/nie). Jeśli wykonano, zapisać czas zdjęcia i lokalizację pliku w systemie.
-
Załączenie odnośników do e-dokumentacji (nazwa pliku, ID zdjęcia).
-
-
Podpisy
-
Podpis terapeuty (fizyczny lub elektroniczny), podanie pełnej kwalifikacji i numeru uprawnień.
-
Podpis pacjenta potwierdzający przyjęcie zaleceń i zrozumienie informacji.
-
Format i struktura zapisu
-
Karta powinna być modularna: sekcje z łatwym dostępem (nagłówki, pola do szybkiego uzupełnienia).
-
W praktyce zalecane formularze elektroniczne z polami wyboru i możliwością dodania komentarzy wolnego tekstu — ułatwia to analizę danych i raportowanie.
-
Wszystkie zapisy datowane i z automatycznym timestamperem w systemie e-zdrowia.
Śledzenie ryzyka i zdarzeń niepożądanych
-
Osobna rubryka „zdarzenia niepożądane / incydenty” z opisem, działaniami naprawczymi i wskazaniem, czy skierowano pacjenta do lekarza.
-
Numer sprawy / wpisu w rejestrze zdarzeń niepożądanych (dołączony do karty pacjenta).
Prawo do wglądu i przechowywanie
-
Określić czas przechowywania dokumentacji zgodny z lokalnymi przepisami (RODO/przepisy medyczne).
-
Zapisać sposób udostępniania dokumentów innym specjalistom (np. za zgodą pacjenta, zaszyfrowany transfer).
Krótki przykład zapisu (zwięzły)
-
Pacjent: Jan Kowalski, 1978-03-12, ID 000123.
-
Data: 2025-11-09; czas: start 09:10, koniec 09:45.
-
Terapeuci: Anna Nowak (akupunktura, lic. 3456), Piotr Zieliński (bańkowanie, lic. 9987).
-
Zgoda: podpisana 09:00 (zgoda na procedurę kombinowaną).
-
Wskazanie: ból lędźwiowy o charakterze przeciążeniowym; cel: redukcja stagnacji Qi i rozluźnienie mięśni.
-
Akupunktura: punkty BL23, BL25, GV4; głębokość 1,5–2,0 cm; czas pozostawienia 20 min; igły jednorazowe, partia A123.
-
Bańkowanie: silikonowe bańki, lokalizacja: w linii paraspinalnej L2–L5; podciśnienie pompka manualna, poziom 3/5; czas 12 min; technika statyczna.
-
Kolejność: igły wprowadzone 09:12; bańki założone 09:18; igły usunięto 09:32; bańki zdjęto 09:30 (usunięte wcześniej z uwagi na subiektywne uczucie pacjenta — zapisane).
-
Reakcje: pacjent zgłosił umiarkowane rozpieranie przy ostatnich bańkach — zastosowano krótką przerwę; drobne siniaki po zdjęciu baniek.
-
Zalecenia: unikać gorących kąpieli 24 h, obserwować miejsce baniek, kontynuacja za 7 dni.
-
Podpisy: A. Nowak; P. Zieliński; pacjent potwierdził przyjęcie zaleceń.
Krótkie ćwiczenie praktyczne dla kursantów (zapis symulowany)
Cel: przećwiczyć kompletny zapis sesji kombinowanej w 10–15 minut.
-
Scenariusz (do rozdania uczestnikom):
-
Pacjentka 45 lat, ból barku po przeciążeniu, przyjmująca ASA (aspiryna) okazjonalnie.
-
-
Zadanie:
-
Sporządź kartę zabiegu dla sesji akupunktura + bańkowanie (maks. 15 minut). Uwzględnij: dane pacjenta, zgodę, wskazanie, plan punktowy, typ baniek, kolejność działań, zapis reakcji, zalecenia po zabiegu.
-
-
Ocena:
-
Instruktor sprawdza, czy karta zawiera: potwierdzenie zgody, zapis kolejności (igły vs. bańki), odnotowanie przyjmowanych leków (ASA), reakcje pacjenta i rekomendacje po zabiegu.
-
-
Feedback:
-
Każdy uczestnik otrzymuje krótką informację zwrotną: brakujące elementy lub niejasności w zapisie, sugestie do poprawy (np. dodać numer partii igieł, szczegółowy czas).
-
Ćwiczenie uczy refleksji nad bezpieczeństwem, przejrzystością zapisów i odpowiedzialnością prawną.
