5.2. Badanie funkcjonalne: zakresy ruchu, testy mięśniowe, palpacja powięziowa
7. Rejestracja wyników badań w karcie pacjenta — szczegóły operacyjne, standardy i praktyka kliniczna
Co powinna zawierać karta pacjenta — pola obowiązkowe (struktura zapisów)
-
Nagłówek administracyjny
-
Imię i nazwisko pacjenta, PESEL / inny identyfikator, data urodzenia, kontakt.
-
Data wizyty, czas rozpoczęcia i zakończenia badania.
-
Osoba przeprowadzająca badanie (imię i nazwisko, kwalifikacje, numer uprawnień jeśli wymagany).
-
-
Zgoda i informacje prawne
-
Potwierdzenie uzyskania zgody na badanie i planowane zabiegi (krótka notatka: „zgoda uzyskana i podpisana” + data).
-
Informacja o udzieleniu informacji przedzabiegowej i ryzykach (jeśli dotyczy).
-
Klauzula o ochronie danych (RODO) / sposób przechowywania dokumentacji (papier/EHR).
-
-
Wyniki wywiadu istotne dla badania funkcjonalnego
-
Krótkie streszczenie istotnych informacji z wywiadu (np. „bóle od 3 miesięcy, pogorszenie po urazie”, przyjmowane leki, przeciwwskazania).
-
-
Sformalizowane rekordy badania funkcjonalnego — obiektywne dane:
-
Pomiar ROM (zakres ruchu): staw + kierunek + wartość (w stopniach) + metoda (goniometr cyfrowy/analogowy) + wynik po stronie przeciwnej dla porównania.
-
Siła mięśniowa: skala MRC (0–5) lub dynamometr; zapisz grupę mięśniową i wartość.
-
Testy funkcjonalne: nazwa testu (np. FRT, TUG, SLR), wynik opisowy/ilościowy i obserwacje.
-
Palpacja powięziowa / punkty spustowe: lokalizacja (mięsień/przyczep + odległość od punktu anatomicznego), NRS bólu przy palpacji (0–10), obecność odruchów mięśniowych, uczucie „przyklejenia” powięzi.
-
Testy specjalistyczne: np. neurodynamiczne (SLR — kąt, pozytyw/negatyw), testy stabilności stawu (np. Lachmana), wyniki i interpretacja.
-
Obwody / pomiary: miejsce pomiaru (np. 10 cm nad stawem skokowym), wartość w cm, porównanie stron.
-
Algometria / próg bólu: wartość w kg/cm² lub opis metody i wynik.
-
-
Obserwacje skórne i troficzne (odniesienie do 5.2.6):
-
Kolor, temperatura, blizny, przebarwienia, utrata owłosienia — krótkie, jednoznaczne notatki.
-
-
Wnioski diagnostyczne i ocena funkcjonalna
-
Krótka, syntetyczna diagnoza funkcjonalna („dysfunkcja gluteus medius po prawej, osłabienie 3/5, ograniczenie odwodzenia do 30°”) oraz priorytety terapii.
-
-
Plan terapeutyczny (związany z bańkami)
-
Wybrane techniki i parametry (rodzaj bańki, statyczne/przesuwne, przewidywane podciśnienie opisowe: niskie/umiarkowane/wysokie, czas aplikacji), częstotliwość sesji, planowane łączenia (np. release mięśniowy, mobilizacje powięziowe), zalecenia domowe.
-
Wskazania do konsultacji z lekarzem/diagnozy dodatkowej.
-
-
Monitorowanie i wpisy follow-up
-
Pole na wpisy kolejnych wizyt: zmiany w wartościach ROM, siły, NRS, reakcje po zabiegu (np. siniaki, omdlenie, poprawa funkcji).
-
-
Podpisy i data
-
Podpis pacjenta (zgoda), podpis terapeuty i data.
-
Standardy zapisu — jasność, precyzja, czytelność
-
Używaj jednoznacznych skal (np. NRS 0–10, skala MRC, stopnie ROM).
-
Jednostki zawsze podane (st. — stopnie, cm, kg/cm²).
-
Nie stosuj niejednoznacznych skrótów; jeżeli je używasz, zamieść legendę.
-
Zadbaj o czytelność — w EHR wpisuj każde pole oddzielnie, w karcie papierowej używaj czytelnego pisma.
-
Nie kasuj wpisów — ewentualne korekty: przekreśl jedną linią, dopisz poprawkę i inicjały + data.
Dokumentowanie stosowania baniek — co zapisać bezwzględnie
-
Rodzaj bańki (szklane/silikonowe/plastikowe/elektryczne).
-
Miejsce aplikacji (anatomicznie, np. „m. trapezius pars descendens, 3 cm od wyrostka kolczystego C7”).
-
Parametry: natężenie podciśnienia opisowo (np. „niskie: lekkie ssanie”), czas (minuty), statyczne/przesuwne, liczba powtórzeń.
-
Reakcja natychmiastowa: odczucia pacjenta (skala NRS), widoczne zmiany skórne (zaczerwienienie, sinienie), ewentualne powikłania.
-
Instrukcje po zabiegu: opatrunek, zakaz kąpieli przez X godzin itp.
Elektroniczna Karta Pacjenta (EHR) — dobre praktyki
-
Korzystaj z szablonów: gotowy formularz „badanie funkcjonalne” przyspiesza i unifikuje zapisy.
-
Włącz możliwość załączenia zdjęć (np. dokumentacja zmian skórnych, ROM przed/po) z datą i krótkim opisem.
-
Zapewnij logowanie zmian (kto, kiedy edytował wpis).
-
Zabezpiecz dostęp zgodnie z RODO — hasła, backup, szyfrowanie.
Przykład wypełnionej karty (fragment) — pacjent fikcyjny
Pacjent: Jan Kowalski, PESEL 80010112345
Data: 2025-10-26, godz. 10:15–11:05
Terapeuta: Anna Nowak, mgr fizjoterapii (nr upraw. 12345)
Wywiad: Ból prawego barku od 3 mies. po przeciążeniu. Brak leczenia farmakologicznego stałego. Nieleczona hipercholesterolemia. Brak objawów systemowych.
ROM: Staw ramienny prawy — odwodzenie: 75° (strona lewa 160°), zgięcie 120° (L 180°). Metoda: goniometr analogowy.
Siła mięśniowa (MRC): m. deltoideus (abd) P 3/5, L 5/5.
Testy funkcjonalne:
-
Test rotator cuff (Jobe): + po prawej (ból, osłabienie).
-
Test Hawkinsa: + po prawej (ból).
Palpacja: Punkty spustowe w m. supraspinatus i m. infraspinatus — NRS 6/10 przy ucisku. Skin rolling: minimalne przyklejenie powięzi w okolicy łopatki.
Obserwacje skórne: bez zmian troficznych, brak blizn.
Wnioski: Zaburzenie funkcji rotatorów + ograniczenie ROM, prawdopodobna konfliktowa patologia podbarkowa; elementy dysfunkcji mięśniowo-powięziowej.
Plan terapii z bańkami:
-
Aplikacja: bańka silikonowa, statyczna, niskie podciśnienie, miejsca: okolica m. supraspinatus (2 bańki), czas 5 min każda.
-
Dodatkowo: manualny release m. supraspinatus, ćwiczenia scapular stabilisation.
-
Monitorowanie: NRS przed zabiegiem 6/10; natychmiast po zabiegu NRS 4/10; brak niepożądanych objawów skórnych.
-
Zalecono: kontynuacja 2×/tydz. przez 4 tygodnie; jeśli brak poprawy — wizytacja ortopedyczna (RTG/MR rozważyć).
Podpis terapeutki: A.Nowak 26.10.2025
Ćwiczenie praktyczne warsztatowe: rejestracja danych (60–90 minut)
Cel: nauczyć się kompletnego i zgodnego ze standardami wypełniania karty pacjenta po badaniu funkcjonalnym oraz po zabiegu bańkami.
Scenariusz ćwiczenia
-
Przygotowanie (10 min)
-
Uczestnicy otrzymują formularz karty (papierowy lub elektroniczny) z polami zgodnymi ze strukturą powyżej.
-
-
Role play — symulacja (30 min)
-
W parach: jeden pełni rolę pacjenta z przygotowanym krótkim wywiadem (scenariusz dostarczony), drugi wykonuje badanie funkcjonalne i wypełnia kartę. Po 15 minutach role zamiana.
-
Zadanie: wypełnić wszystkie wymagane pola, zanotować wyniki testów, plan terapeutyczny i parametry bańkowania.
-
-
Kontrola jakości i feedback (20–30 min)
-
Każda para przekazuje kartę do innej pary, która sprawdza kompletność i czytelność wpisu wg checklisty: nagłówek, zgoda, ROM z jednostkami, skala bólu, opis bańek, plan leczenia, podpisy.
-
Moderator (mentor) omawia największe błędy i proponuje korekty.
-
-
Refleksja i zapis najlepszych praktyk (10 min)
-
Zapis 5 najważniejszych elementów, których zawsze nie wolno pomijać.
-
Checklist (do wydruku) — do użytku podczas ćwiczenia
-
Data i godzina wizyty
-
Imię, nazwisko, identyfikator pacjenta
-
Imię terapeuty + kwalifikacje
-
Potwierdzenie zgody pacjenta
-
ROM z wartościami i jednostkami
-
Siła mięśniowa z użyciem skali
-
Wynik testów funkcjonalnych (nazwa + wynik)
-
Szczegóły palpacji i punkty spustowe (lokalizacja + NRS)
-
Obserwacje skórne / troficzne
-
Parametry bańkowania (rodzaj, miejsce, podciśnienie, czas)
-
Plan terapeutyczny + instrukcje domowe
-
Podpisy i data
Monitorowanie efektów i dokumentowanie niepożądanych zdarzeń
-
Każde zdarzenie niepożądane (siniak poza oczekiwanym zasięgiem, omdlenie, krwotok przy hijama, reakcja alergiczna) musi być opisane szczegółowo: czas wystąpienia, przebieg, podjęte działania, informacje przekazane pacjentowi, ewentualne skierowanie do lekarza.
-
Wpisy te powinny być niezwłoczne i opatrzone inicjałami terapeuty.
