Previous

8. Regeneracja nerwów i tkanek miękkich

 

 

Bez przywrócenia prawidłowej regeneracji nerwów i tkanek miękkich każde kolejne ćwiczenie będzie tylko powierzchowną poprawą – ból i dysfunkcja będą się nasilać, bo nieuwolnione zrosty, blizny i uszkodzone włókna nerwowe blokują prawdziwą mobilność i siłę.

  1. Neurobiologia uszkodzeń i regeneracji nerwów
    – Po urazie (np. ucisku nerwu łokciowego w kanale Guyona czy przeciążeniowym uszkodzeniu nerwu promieniowego) dochodzi do degeneracji aksonalnej (Wallerowskiej), a następnie do odrostu aksonów w czasie 1–3 mm dziennie. Bez odpowiedniej stymulacji ruchowej i manualnej proces ten jest chaotyczny, pojawiają się neuromy i bóle neuropatyczne.
    – Czynniki wzrostu (NGF, BDNF) oraz komórki Schwanna muszą zostać aktywowane poprzez mechanostymulację – tylko wtedy wypustki nerwowe odnajdą właściwe ścieżki i połączenia.

  2. Mechanizmy gojenia tkanek miękkich i tkanki łącznej
    – Włóknienie tkanek miękkich (mięśnie, powięź, więzadła) po urazie przebiega etapami: zapalenie – proliferacja fibroblastów – remodelowanie kolagenu. Nadmierna synteza kolagenu typu III skutkuje zrostami i utratą poślizgu międzywarstwowego.
    – Aby przywrócić elastyczność, konieczna jest kontrolowana mechanostymulacja i techniki tkanek miękkich, które rozbijają adhezje i zwiększają perfuzję.

  3. Zasady skutecznej regeneracji nerwów i tkanek miękkich

    • Wczesna mobilizacja: od 3–5 dnia po urazie wprowadź delikatne ruchy bierne i unikanie długiego unieruchomienia.

    • Manualne techniki tkanek miękkich: masaż poprzeczny, mobilizacja powięziowa (myofascial release) i techniki energii mięśniowej (MET) – stosować co najmniej 3 razy w tygodniu.

    • Neurodynamiczne techniki ślizgów i mobilizacji: po ustąpieniu ostrego bólu wprowadź łagodne neurodynamiczne slajdy i tensory, by przywrócić przesuwalność nerwów.

    • Stymulacja czynnościowa: neuromobilizacje wspomagane ruchem czynno-biernym (AAROM) i elektroneurostymulacja (TENS, NMES) – uruchamia receptory i komórki Schwanna.

  4. Praktyczne ćwiczenia i procedury

Ćwiczenie / Technika Cel Parametry
Masaż poprzeczny ścięgnowy Rozbijanie zrostów w ścięgnach 2–3 minuty na grupę, nacisk kierunkowy poprzeczny
Mobilizacja powięziowa ręki i przedramienia Uwalnianie powięzi międzywarstwowej 5–7 minut lekkiego docisku i ślizgu
Neurodynamiczne slajdy nerwu pośrodkowego Poprawa ślizgu nerwu w kanale nadgarstka 3×10 powtórzeń: prostuj łokieć i odchylaj głowę
Technika energii mięśniowej (MET) dla zginaczy nadgarstka Rozciągnięcie przykurczonych grup mięśniowych Izometria 5 s + pogłębienie ruchem biernym 10 s, 3×
Elektroneurostymulacja NMES Pobudzenie rekrutacji jednostek motorycznych 2 sesje tygodniowo, 20 min, częstotliwość 35 Hz
Ćwiczenia AAROM z oporem lekkim Integracja ruchu nerwowo-mięśniowego 3×12 zginanie/prostowanie łokcia z taśmą oporową

  1. Program regeneracji na 4 tygodnie

  • Tydzień 1: Masaż poprzeczny i MET co 3 dni; delikatne AAROM codziennie; neurodynamiczne slajdy od dnia 5.

  • Tydzień 2: Dodaj mobilizację powięziową 2× w tygodniu; NMES (2×20 min); AAROM z lekkim oporem co drugi dzień.

  • Tydzień 3: Zwiększ MET do 4 serii, mobilizacja powięzi codziennie; neurodynamiczne techniki urozmaicone rotacjami; NMES 3×.

  • Tydzień 4: Integracja z funkcjonalnymi ćwiczeniami chwytno-przenoszącymi (kettlebell 2 kg), 3×12; kontrolowane rozciąganie dynamiczne 3×10; NMES podtrzymująco 2×

  1. Monitorowanie i adaptacja

    • Test powięziowy (Fascial Distortion Model) co tydzień: subiektywna ocena poślizgu tkanek (0–10), cel ≥7/10.

    • Neurologiczny test ślizgu nerwowego: pomiar objawów bólowych przy neurodynamicznych slajdach – cel <3/10.

    • Funkcjonalny test chwytu i zakresu ruchu: dynamometr chwytu + goniometr łokcia; cel: przyrost siły o 15% i zwiększenie zakresu o 10° w 4 tygodnie.

Wyzwanie: Natychmiast włącz dziś masaż poprzeczny oraz MET dla przedramienia, wykonaj neurodynamiczne slajdy i AAROM z taśmą. Zaplanuj NMES na jutro. Zapisz odczucia bólu i poślizgu tkanek przed i po – bez taryfy ulgowej!


Previous