Wzorce Funkcjonalne ...

Równowaga i stabilizacja to fundament efektywnego wykorzystania chwytów w sztukach walki: bez kontroli pozycji ciała chwyt staje się bezużyteczny, a nawet niebezpieczny, narażając na utratę równowagi i przewrócenie. Z teoretycznego punktu widzenia praca nad równowagą opiera się na zdolności utrzymania środka ciężkości (ŚC) nad podstawą podparcia (PP) mimo działania sił zaburzających – w kontekście chwytów będą to siły generowane przez partnera/trenowanego przeciwnika oraz własne ruchy. Stabilizacja zaś to umiejętność „usztywnienia” kluczowych segmentów ciała (stawu skokowego, kolan, bioder, tułowia) w sposób izometryczny lub quasi-dynamiczny, by skutecznie przenieść siły z chwytu na całe ciało.

A. Mechanizmy utrzymania równowagi

1. Zmysł przedsionkowy i proprioreceptory

   • Receptory układu przedsionkowego monitorują przyspieszenia kątowe głowy; w połączeniu z receptorami stawów i mięśni (wrzecionami i receptorami Golgiego) dostarczają centralnemu układowi nerwowemu informacji o położeniu ciała w przestrzeni.

   • Trening funkcjonalny oparty na chwytach aktywizuje te obwody, gdy ciało musi reagować na ciągłe przesunięcia środka ciężkości.

2. Segmentalna stabilizacja (od stóp po głowę)

   • Stopa i staw skokowy: dynamiczne dostosowanie podłoża przez pracę mięśni strzałkowych i piszczelowych.

   • Kolano i biodro: kontrola adduktorów i odwodzicieli, prostowników i zginaczy bioder, co pozwala na utrzymanie kolumny ciała w pozycji pionowej.

   • Klatka piersiowa i tułów: napięcie mięśni głębokich (poprzeczny brzucha, wielodzielny) oraz mięśni prostowników grzbietu kształtuje „solidny fundament” do przenoszenia sił generowanych z rąk.

3. Integracja sensoryczno-motoryczna
   – W momencie aplikacji chwytu układ nerwowy integruje bodźce dotykowe dłoni, informacje przedsionkowe i od proprioceptorów stawów, by w czasie ułamków sekundy modyfikować rozkład ciężaru ciała i aktywność mięśni stabilizujących.

B. Praktyczne ćwiczenia