1. Działania lecznicze a zawody ochrony zdrowia

1.1. Działalność lecznicza

Wg ustawy

z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej

(Dz. U. 2011 Nr 112 poz. 654)

Działalnością leczniczą jest

Art. 3. 1. Działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

Świadczenia te mogą być udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. 

2. Działalność lecznicza może również polegać na:

1) promocji zdrowia lub 

2) realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.

 2a. Czynności, o których mowa w ust. 2, mogą być wykonywane zaza pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.


Natomiast świadczeniem zdrowotnym jest wymieniona w definicjach tej ustawy

świadczenie zdrowotne – działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania;

Jak widać zarówno definicja świadczenia zdrowotnego jak i działań leczniczych nie odnosi się do działalności zawodowej ale do działań sensu stricte, które można wykonywać w ramach zawodu, w ramach działań rodziców wobec dzieci lub działań pierwszej pomocy na ulicy przez osoby nie wykonujących zawodu medycznego i innych podobnych im działań.

Definicja działań leczniczych i świadczeń zdrowotnych nie odnosi się wyłącznie do działań medycznych medycyny konwencjonalnej przez co można przyjąć, że świadczeniem zdrowotnym i działalnością leczniczą mogą być także działania medycyny komplementarnej i medycyny tradycyjnej. 

Na poparcie tej tezy należy spojrzeć do dyrektywy EU w sprawie zwolnień z podatku VAT

DYREKTYWA 2006/112/WE RADY z  dnia 28 listopada 2006 r.w  sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

TYTUŁ IX  Zwolnienia ROZDZIAŁ 2 Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym

Artykuł 132 ust 1. Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

c)

świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie;


Reasumując dyrektywy EU zakładają iż świadczenia opieki medycznej mogą być prowadzone w ramach wykonywania zawodów i niezawodowo (nieodpłatnie). Inaczej nie było by potrzeby zwracania uwagę na zwolnienia z VAT działań zawodów. Przy czym dyrektywa że względu na nieodpłatność niezawodowego wykonywania świadczeń medycznych/zdrowotnych nie odnosi się dalej do nich w kwestii podatku VAT. Dyrektywa EU zakłada, że w ramach opieki medycznej (zdrowotnej) istnieją zawody medyczne i paramedyczne.

Także wydane w 2013 i 2019 roku raporty Światowej Organizacji Zdrowia 

"WHO Traditional Medicine Strategy 2 0 1 4 - 2 0 2 3" i "WHO GLOBAL REPORT ON TRADITIONAL AND COMPLEMENTARY MEDICINE 2019" umiejscawiają medycynę tradycyjną (TM) oraz komplementarną (CM) o łącznej nazwie medycyny tradycyjnej i komplementarnej (T&CM) jako gałąź medycyny i prowadzą kampanię przedstawiając swoje wytyczne państwom w celu umożliwienia osobom praktykującym te formy medycyny na swobodne działania. Zobowiązują też państwa członkowskie ONZ do tworzenia prawa traktującego te formy medycyny na równi z innymi działami medycyny.


Podsumowując do działów medycyny zaliczają się np.: kardiologia, rehabilitacja medyczna, pulmonologia, ortopedia oraz pielęgniarstwo, położnictwo, fizjoterapia ale także naturopatia, medycyna tradycyjna/ludowa, zielarstwo, masaż i chiropraktyka. Działaniami leczniczymi, świadczeniami zdrowotnymi i działami medycyny są także czynności podejmowane przez niższy personel ochrony zdrowia, który prowadzi 'inne czynności niezbędne w procesie leczenia' w tym działania salowych, kierowców karetek i transportów medycznych, rejestratorek medycznych. Elastyczne podejście uwzględnia zarówno praktykę zawodową, jak i działania niezawodowe w obszarze opieki zdrowotnej. Dyrektywy UE oraz raporty WHO promują równouprawnienie tych form medycyny, kładąc nacisk na swobodę praktyki oraz regulacje, które uwzględniają różnorodność podejść do zdrowia i leczenia. Ostatecznie, różne dziedziny medycyny, są uznawane za integralne elementy opieki zdrowotnej a podejście medycyny staje się interdyscyplinarne.