Podejście Światowej Organizacji Zdrowia

1. Ocena funkcji ciała a pacjent

Subiektywność i obiektywność w ocenie funkcji ciała.

Ocena funkcji ciała pacjenta jest procesem skomplikowanym, w którym subiektywne odczucia jednostki łączą się z obiektywnymi parametrami medycznymi. Zrozumienie, jak pacjent postrzega swoje ciało i zdolności, jest równie istotne, co analiza faktów i danych klinicznych.

1. Komponenty:
   • Subiektywne odczucia pacjenta: Badanie tego, jak pacjent postrzega swoje zdolności fizyczne, komfort cielesny, dolegliwości bólowe i wpływ ograniczeń na codzienne funkcjonowanie.
   • Obiektywne parametry medyczne: Analiza wyników badań fizykalnych, testów laboratoryjnych, badań obrazowych oraz innych obiektywnych mierników stanu zdrowia, które pozwalają na naukowe podejście do oceny funkcji ciała.
   • Zgodność zdania pacjenta z danymi medycznymi: Porównanie subiektywnego odczucia pacjenta z wynikami badań obiektywnych, aby ocenić, czy istnieją rozbieżności czy zgodności między subiektywną percepcją a danymi medycznymi.
2. Proces oceny:
   • Skupienie na doświadczeniach pacjenta: Podczas wywiadu i rozmów z pacjentem skoncentrowanie się na tym, jakie doświadczenia związane z funkcją ciała są dla niego istotne, jakie sprawiają trudności, a które przynoszą satysfakcję.
   • Korzystanie z kwestionariuszy samoopisowych: Wykorzystanie specjalistycznych narzędzi, takich jak kwestionariusze oceny bólu czy kwestionariusze jakości życia, które pozwalają pacjentowi wyrazić swoje subiektywne doznania związane z funkcją ciała.
   • Analiza skali dyskomfortu: Ocena stopnia dyskomfortu czy bólu z perspektywy pacjenta, co pozwala medykom zrozumieć, jakie dolegliwości wpływają na komfort życia.
3. Korzyści:
   • Lepsze zrozumienie pacjenta: Subiektywne odczucia pozwalają na lepsze zrozumienie tego, jakie aspekty funkcji ciała są dla pacjenta kluczowe, co ułatwia dostosowanie planu leczenia.
   • Motywacja do terapii: Pacjenci, uczestnicząc w procesie subiektywnej oceny, są często bardziej zaangażowani w proces terapeutyczny, gdyż czują, że ich doświadczenia są brane pod uwagę.
   • Wsparcie psychospołeczne: Subiektywne odczucia pacjenta są istotne także dla aspektów psychospołecznych, wpływając na relacje społeczne i jakość życia.
4. Przykłady pytań:
   1. Jakie codzienne czynności sprawiają Ci trudność związane z funkcją ciała?
   2. Jak oceniasz swoje zdolności fizyczne w porównaniu z okresem przed wystąpieniem problemów zdrowotnych? 
   3. Czy dolegliwości bólowe wpływają na Twoje codzienne funkcjonowanie, a jeśli tak, w jaki sposób? 
   4. Jakie są Twoje priorytety związane z funkcją ciała, które chciałbyś/łabyś poprawić?
5. Zalety podejścia subiektywnego:
   • Subiektywne odczucia i doświadczenia: Pacjenci dzielą się swoimi subiektywnymi odczuciami dotyczącymi funkcji ciała, takimi jak ból, dyskomfort czy utrudnienia ruchowe.
   • Indywidualne cele zdrowotne: Analiza celów zdrowotnych pacjentów pozwala zidentyfikować, co dla nich jest istotne, co może być kluczowe w określeniu priorytetów terapeutycznych.
   • Wpływ na codzienne funkcjonowanie: Pacjenci opisują, w jaki sposób ograniczenia funkcji ciała wpływają na ich codzienne życie, zarówno w kontekście pracy, jak i życia społecznego.
   • Aktywności rekreacyjne i hobby:Badanie, w jaki sposób dolegliwości wpływają na aktywności rekreacyjne, może dostarczyć informacji o jakości życia pacjenta.
   • Wsparcie społeczne: Zrozumienie, w jaki sposób funkcje ciała wpływają na relacje społeczne, pozwala na ocenę roli wsparcia społecznego w procesie zdrowienia.
   • Psychospołeczne aspekty: Analiza, jak pacjenci postrzegają swoje funkcje ciała pod kątem aspektów psychologicznych, pomaga w lepszym zrozumieniu komponentów psychospołecznych choroby.
   • Rola terapii i rehabilitacji: Pacjenci dzielą się spostrzeżeniami na temat skuteczności różnych metod terapeutycznych i rehabilitacyjnych, co może wspomóc dostosowanie planu leczenia.
6. Wady oceny subiektywnej:
   • Różnice w interpretacji objawów: Pacjenci mogą różnić się w interpretacji bólu, dyskomfortu lub innych objawów, co wynika z indywidualnych doświadczeń i wyobrażeń.
   • Skala subiektywna:*Odczucia pacjenta są trudne do przekształcenia w obiektywne miary, co wprowadza subiektywność do zebranych informacji.
   • Brak standaryzacji: Subiektywna ocena może być niewystandaryzowana i zależy od subiektywnego doświadczenia lekarza i pacjenta.
   • Wpływ emocji: Emocje pacjenta, takie jak strach czy niepokój, mogą wpływać na subiektywną ocenę funkcji ciała.
   • Zjawisko zapominania: Pacjenci mogą zapominać o pewnych dolegliwościach lub przeceniać ich nasilenie, co wpływa na dokładność oceny.
   • Kulturowe i społeczne różnice: W różnych kulturach i społecznościach istnieją różnice w interpretacji pewnych objawów i odczuć, co wprowadza subiektywność.
   • Wpływ placebo: Pacjenci czasem prezentują swoje dolegliwości zgodnie z oczekiwaniami lekarza, co może zafałszować subiektywne dane. 
   • Brak jednoznacznych wskaźników: Niektóre objawy są trudne do uchwycenia obiektywnie, co sprawia, że subiektywne oceny stają się bardziej dominujące.

Rozpoznanie i ocena funkcji ciała powinny uwzględniać zarówno aspekty subiektywne, jak i obiektywne, w celu uzyskania pełniejszego i dokładniejszego obrazu zdrowia pacjenta.